Trends en hot topics in de bancaire sector in 2022

Basel 4

Op 27 oktober heeft de Europese Commissie een herziening van de EU-bankvoorschriften die algemeen bekend staat als Basel 4 goedgekeurd. Door deze goedkeuring worden de regels per 1 januari 2025 van kracht, twee jaar later dan volgens het oorspronkelijke tijdschema van de Bank voor Internationale Betalingen (BIS). Buiten de aanvullingen en aanpassingen in CRR II en CRD IV, bevat het pakket maatregelen om toezicht in de EU te versterken en het stelt eisen aan hoe banken moeten omgaan met klimaatrisico’s – maar daarover later meer.

Een belangrijke wijziging is de invoering van een ondergrens in de minimum kapitaalvereisten op totaalniveau. Deze ondergrens is een percentage van de kapitaalsvereiste volgens de standaardformule en beperkt zo het voordeel dat banken kunnen behalen door het gebruik van interne risicomodellen. Deze ondergrens wordt met ingang van 2025 ingevoerd op 50% en loopt op tot 70% in stappen van 5 procentpunt per jaar gevolgd door een laatste stap naar 72.5% in 2030.

De laatste studie van de Europese Bankautoriteit (EBA) laat zien dat de impact van de ondergrens beperkt is op gemiddeld 8% van het kernkapitaal. Deze studie vertelt echter niet het hele verhaal. Het gevolg van de ondergrens is dat er een nieuwe afweging te maken is omtrent het gebruik van interne modellen, omdat het schrappen van deze modellen voor bepaalde portefeuilles of risicotypes mogelijk geen impact heeft op de minimum kapitaalsvereiste. Als bijvoorbeeld 30% van de risicogewogen activa (RWA) volgens de standaardformule wordt gekapitaliseerd, is de effectieve ondergrens voor de overige 70% RWA immers 1 - (1 – 72.5%)/70% ≈ 61%. Indien op de 70% RWA met behulp van een intern model deze ondergrens gehaald wordt, kan de minimum kapitaalsvereiste niet meer worden verlaagd door voor de overige 30% een intern model te gebruiken. Omdat de kosten om interne modellen te ontwikkelen en onderhouden significant zijn, kiest een aantal Nederlandse banken er in de praktijk al voor om geen interne modellen meer te onderhouden voor marktrisico en om bepaalde kredietportefeuilles terug te zetten naar standaardmodellen.

Lees het hele artikel verder onder Download.