Tegelijkertijd, in een vermoedelijk daarmee samenhangende tendens, groeit de weerzin tegen experts, zo signaleerde onder meer Michael Gove (Brits politicus van de Conservative Party) in het kader van de Britse keuze voor de Brexit. Die weerzin zal aan de keuze voor de Brexit hebben bijgedragen, maar voor een deel lijkt die keuze toch ook het gevolg te zijn geweest van slogans die als leermateriaal kunnen gelden voor wat de aard en werking van post-truth campaigning is.
Als we aannemen dat de achterliggende reden voor de weerzin tegen experts niet gelegen is in een groeiende weerzin tegen de waarheid, dan moeten we daarmee wellicht ook aannemen dat mensen steeds minder geloven dat experts de waarheid verkondigen. Dat is een fundamenteel probleem, waar ook actuarissen zich iets van aan moeten trekken.
De waarden van de retorica lijken in het politieke debat soms hoger aangeslagen te worden dan die van de logica.
Actuarissen begeven zich over het algemeen op een domein waar expertise van onderscheidend belang is. Het gaat bovendien vaak om kwesties waarin de leek het waarheidsgehalte van wat de expert stelt moeilijk kan toetsen. Om onder anderen die reden zouden experts – waaronder actuarissen – zich moeten inspannen duidelijk te zijn over waar feiten over gaan in meningen, interpretaties en voorspellingen en hoe die op hun beurt afhangen van onderliggende veronderstellingen.
Voor zover dat niet al eerder het geval was zou je kunnen zeggen dat de post-truth beweging recent ook zijn intrede heeft gedaan in het pensioendebat op het moment dat de (waargenomen!) toename van de levensverwachting ter discussie werd gesteld. De waarden van de retorica lijken in het politieke debat soms hoger aangeslagen te worden dan die van de logica.
Een thema dat de pensioensector in toenemende mate bezighoudt is het terugwinnen van vertrouwen. Dit is een urgente maar ook lastige opdracht, te meer omdat dat wantrouwen zeker niet altijd en geheel misplaatst is. Maar in een wereld die de waarheid voorbij lijkt te zijn, is de opdracht nog extra moeilijk. Experts, zoals actuarissen, kunnen daaraan bijdragen – maar alleen als zij met de waarheid als fundament voldoende vertrouwen weten te verkrijgen van het publiek waartoe zij zich richten.
Deze blog is geschreven op persoonlijke titel.
