Zo zijn er personen met parasitair gedrag, zoals toeristen die een land bezoeken, vervuilen en zonder omkijken hun afval achterlaten wanneer ze weer met de noorderzon vertrekken. Of bedrijven die producten goedkoop verpakken, aanbieden en verkopen, maar onvoldoende bewust zijn van het afval dat ze daarmee produceren en dat door hun klanten achtergelaten wordt in de openbare ruimte. Wel de lusten in de vorm van omzet en winst, maar niet de lasten in de vorm van inspanning om op te ruimen. Of sectoren die handig gebruik maken van arbeidskrachten met een minder sterke arbeidsmarktpositie voor eigen gewin. Maar zie ook de maatschappelijke lasten van de ellenlange rijen op luchthavens of de meer dan noodzakelijke arbeidsmigranten die onder vaak slechte omstandigheden de nodige overlast veroorzaken in woonbuurten die daar niet op zijn ingericht.
Ook als ik kijk naar de klimaatproblemen, die we met z’n allen moeten oplossen, zie ik het verschijnsel van parasitisme terug. Individuen die privé te weinig willen doen om bij te dragen, hoe klein ook, aan een beter milieu. Of het nu gaat om iets minder vlees eten, minder autorijden of vliegen, duurzamere verpakkingen gebruiken of het huis beter isoleren; er is volgens mij toch altijd wel iets dat je kunt doen. En dat geldt natuurlijk ook voor het bedrijfsleven. Het is in mijn ogen niet ok om winstoptimalisatie na te streven maar tegelijkertijd de omgeving te vervuilen met stikstof, CO2-uitstoot, geluidoverlast of landschapsverrommeling en daar ook nog eens geen of te weinig verantwoordelijkheid voor willen nemen.
Sommige zaken kunnen niet zonder enige lasten te veroorzaken, maar laten we zorgen dat het in balans blijft met waar ook de lusten vallen.
Gelukkig zijn er ook voldoende goede voorbeelden. Zo zijn er inmiddels initiatieven waarbij buurtbewoners met elkaar een eigen windmolenpark opzetten. De “lasten” - het nadeel van windmolens in je nabije omgeving - en de “lusten” - de financiële opbrengsten die ten goede komen aan de oprichters, financiers én de gemeenschap - worden zo evenwichtig verdeeld.
Sommige zaken kunnen niet zonder enige lasten te veroorzaken, maar laten we zorgen dat het in balans blijft met waar ook de lusten vallen. Parasieten willen we immers niet!
Deze blog is op persoonlijke titel geschreven.
