Het onderwerp maatschappelijk verantwoord beleggen (MVB) – ook vaak aangeduid als ESG – werd lange tijd genegeerd.
Met de ondertekening van het IMVO-convenant voor de verzekeringssector in 2018[1] is hier een serieuze verandering in gekomen. Eerlijkheidshalve, mijn eerste gedachte was wel: “Ja natuurlijk moeten we nadenken over maatschappelijk verantwoord beleggen, maar wat kost dat aan rendement?”
Nu we een aantal jaar verder zijn is de situatie veranderd. MVB heeft een serieuze plek ingenomen binnen ALM-studies en in het beleggingsbeleid. Hier moet wel bij vermeld worden dat MVB nog enigszins geforceerd aanvoelt en wordt geïnterpreteerd als compliance-exercitie: een betere MVB-score wordt behaald met het opstellen van een intern beleid conform OESO-richtlijnen (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) en het verankeren van dit beleid in de reguliere rapportage over de samenstelling van de beleggingsportefeuille.
Gelukkig zie ik hier ook een kentering ontstaan. De inzichten en kennis nemen toe bij beleidsmakers van verzekeraars en pensioenfondsen, wat leidt tot betere discussies en het maken van betere afwegingen. De discussie gaat in plaats van ‘wat kost dat aan rendement’ steeds vaker over ‘wat levert het ons op’. Het doel is stiekem toch een betere wereld.
Naast de rendementsvraag is er ook de risicovraag, voor actuarissen misschien zelfs nog relevanter. Met de introductie van klimaatgerelateerde scenario’s in de ORSA (Own Risk Solvency Assessment) – zoals geïnitieerd door EIOPA en DNB[2] – krijgt ‘de kleur van de beleggingen’ steeds meer waarde binnen het risicomanagement van verzekeraars. Groene beleggingen zouden het namelijk wel eens minder slecht kunnen gaan doen dan grijze beleggingen in de toekomst.
Dit wetenschappelijk en kwantitatief aan te tonen is nog lastig, met name door een tekort aan data. Maar kwalitatief is het goed uitlegbaar dat er in scenario’s, waarin het slecht gaat met de economie – vertaald in dalende aandelenprijzen en stijgende kredietrisico’s op obligaties – er een onderscheidt kan worden gemaakt naar de impact van grijze en groene beleggingen. Analoog aan analyses rond traditionele risicodrijvers als regio en sector.
De vraag die volgt is of er mogelijkheden zijn om deze in de belangrijkste cijfers terug te laten komen, bijvoorbeeld de kapitaalvereisten van verzekeraars? Het gaat de komende tijd meer en meer aandacht krijgen, mede dankzij de agenda van EIOPA: de Sustainable Finance Activities 2022-2024.[3]
Belangrijk is en blijft dat de juiste discussies gevoerd worden en dat het doel is de risico’s goed te beheersen, waarbij de juiste incentives (ook op het gebied van MVB) volgen vanuit het risicoraamwerk. Met een uitgebreidere toolkit dan voorheen, met nieuwe relevante metrieken en risicoanalyses, gaan verzekeraars en pensioenfondsen bijdragen aan een betere wereld, die zeker niet ten koste hoeft te gaan van de risico-rendementsverhouding.
Deze blog is op persoonlijke titel geschreven door Freek Zandbergen MSc.
[1] https://www.imvoconvenanten.nl/nl/verzekeringssector
[2] https://www.dnb.nl/nieuws-voor-de-sector/de-impact-van-klimaatrisico-s-op-verzekeraars/
[3] https://www.eiopa.europa.eu/sites/default/files/publications/other_documents/eiopa-sustainable-finance-activities-2022-2024.pdf