Klimaatverandering en betaalbaarheid van zorg

Kennisbank •

Gezondheidseffecten door klimaatverandering en milieuvervuiling worden steeds zichtbaarder en raken de mensen heel direct, zelfs nu al. Denk aan een toename van longklachten door fijnstof of aan toename van infectieziekten en allergieën. We lezen of horen er echter zelden over.

Klimaatverandering en betaalbaarheid van zorg

Het medisch tijdschrift The Lancet is een van de weinige publicaties die klimaatverandering en gezondheid bespreekt. Zij claimen dat de gevolgen van klimaatverandering een onaanvaardbaar hoog risico geven voor de huidige en toekomstige gezondheid van mensen. Zo zijn in de afgelopen 20 jaar 475 miljoen mensen meer blootgesteld aan hittegolven en is het aantal hittegerelateerde overlijdens (> 65 jaar) met meer dan de helft toegenomen tot een totaal van 296.000 in 2018. Daarnaast kunnen langere periodes met zon tot meer huidkanker, hittestress en extra overlijden van kwetsbare senioren bij hittegolven leiden. Door klimaatverandering kunnen infectieziekten zich verder ontwikkelen en nemen allergieën toe. Over de relatie tussen COVID-19 en klimaatverandering zullen de wetenschappers zich nog verder buigen, in ieder geval laat COVID-19 zien dat het belangrijk is om te plannen voor gebeurtenissen die weliswaar een kleine kans hebben maar een enorme impact. Klimaatverandering verloopt op het oog relatief langzaam, maar met grote gevolgen. Klimaatverandering en de daarmee samenhangende gezondheidsklachten geven nieuwe uitdagingen voor de verzekerden en de beheersing van de kosten voor gezondheidszorg. Milieuvervuiling die hand in hand gaat met klimaatverandering levert onder andere meer fijnstof. Fijnstof komt vooral vrij bij de verbranding van fossiele brandstoffen, zoals kolen, diesel en biomassa en is volgens de Wereldgezondheidsorganisatie verantwoordelijk voor 7 miljoen doden per jaar wereldwijd.


Afzonderlijk is er veel aandacht voor klimaatverandering en voor de (kosten voor) gezondheidszorg, maar de combinatie krijgt nog weinig aandacht. Dit artikel geeft een overzicht van enkele belangrijke ontwikkelingen. Dat is van belang vanwege recent ontwikkelde Europese regelgeving over de ORSA waarbij in het risicoprofiel van verzekeraars ook rekening moet worden gehouden met klimaatverandering. In Nederland zijn verschillende rapporten verschenen met voorstellen over beheersing van de zorgkosten. Hierin wordt wel aandacht besteed aan preventie, maar ontbreekt nog de expliciete koppeling met klimaatverandering. Deze koppeling staat wel breder op de onderzoeksagenda van het RIVM en de Universiteit van Wageningen, onder meer door het starten van een ‘Kennisagenda klimaat en zorg’.

Over de auteur

drs. Albert ten Have AAG CERA

is Senior Manager Actuarial bij Achmea.