Samen voor een beter klimaat

Blog •

Deze week is Nationale Klimaatweek. Als de start niet in mijn woonplaats Amersfoort was geweest, had ik het waarschijnlijk gemist.

Samen voor een beter klimaat

Maar nu zoek ik op Internet op wat het inhoudt: “Het is Nationale Klimaatweek! Van 30 oktober t/m 5 november 2023 organiseren burgers, bedrijven en gemeenten activiteiten door het hele land. Voor iedereen, van jong tot oud, particulier en zakelijk. Want iedereen kan iets doen voor het klimaat, ook jij. Zet ook de knop om en doe mee.”


Ik weet niet goed of ik hier nou blij, verdrietig of boos van moet worden. Laat ik positief beginnen. Fijn dat het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat dit organiseert. Het is goed dat ook de kleine gedragsveranderingen, waarmee wij allemaal een bijdrage kunnen leveren, aandacht krijgen, het bekende ‘nudging’. Ook voor mij werkt dat zo. Ik ga nog wel skiën, maar nu wel met de trein erheen. Overigens legt dit gelijk één van de grote misstanden bloot (waar ik dan boos over ben), dat het veel duurder en omslachtiger is om met de trein te gaan dan het vliegtuig.

Ik verlang wel eens terug naar de tijd dat regeringen keuzes maakten die niet iedereen aanstonden.

En over nudging gesproken, mocht iemand nog twijfelen of beprijzen werkt in de strijd tegen klimaatverandering, dan is de spontane vermindering in energieverbruik na de grote prijsstijgingen vorig jaar, volgens mij bewijs genoeg dat dit een uitstekend instrument is.

Verdrietig ben ik dat na zo lang praten over klimaatverandering, dit het maximale lijkt wat de landelijke overheid kan bereiken: wel aandacht geven aan individuele verantwoordelijkheid en bewustzijn, maar ondertussen er niet in slagen om landelijk sturing en inhoud te geven aan noodzakelijke veranderingen. Toch ben ik blij dat door de grote wijzigingen bij landelijke politieke partijen er weer ruimte en aandacht lijkt te komen voor het maken van (harde) keuzes. Misschien word ik oud, maar ik verlang wel eens terug naar de tijd dat regeringen keuzes maakten die niet iedereen aanstonden, en protesten daartegen doorstonden. De laatste jaren is de tendens eerder om bij weerstand tot uitstel over te gaan, waterige compromissen te sluiten of geitenpaadjes te zoeken. Dat kan nuttig zijn, maar niet in situaties waarin er echt iets moet veranderen. Ik ben dus benieuwd wat de landelijke verkiezingen ons gaan brengen.

Tot slot word ik moedeloos als ik in de oproep aan gemeenten, de beproefde delegatiestructuur van de landelijke overheid meen te zien. In een land met de omvang van Nederland zie ik de toegevoegde waarde van veel decentralisaties en delegatie van taken naar regionale of lokale overheden niet. Volgens mij wordt het vaak juist duurder, terwijl de implementatie in de meeste gevallen met bezuinigingen gepaard ging. En als burger begrijp ik de daardoor ontstane verschillen in behandeling bij ogenschijnlijk gelijke zaken niet.

Toch ben ik overall positief, dankbaar en blij om in Nederland te wonen, waar we ons een week lang aandacht voor het klimaat kunnen veroorloven. En waar de nadruk op samen ligt, in een tijd waarin samen iets doen, niet vanzelfsprekend is.


Deze blog is op persoonlijke titel geschreven.

Over de auteur

drs. Gilbert Pluym AAG

Actuaris AG, algemeen directeur bij De Hoop, herverzekeraar voor medisch verhoogde overlijdensrisico’s, en voorzitter van de Commissie Medisch-Ethische Zaken van het Verbond van Verzekeraars.